Jak radzić sobie z presją podczas zawodów sportowych?
Wszyscy sportowcy muszą nauczyć się, jak radzić sobie z presją podczas zawodów. Źle kontrolowany stres związany z presją sportową może stać się tak silny, że uniemożliwi sportowcowi osiąganie jak najlepszych wyników.
Ogólnie rzecz biorąc, prawie wszyscy sportowcy mają strategie radzenia sobie w stresujących momentach. Chodzi tylko o to, że nie wszystkie strategie są równie skuteczne. Ucząc, jak radzić sobie z presją podczas zawodów, należy pamiętać, że każdy człowiek jest inny. To, co sprawdza się w przypadku jednej osoby, prawdopodobnie nie sprawdzi się w przypadku innej. Mając to wszystko na uwadze, poniżej przedstawiamy kilka ogólnych wskazówek dotyczących radzenia sobie z presją podczas zawodów sportowych.
Sprawdź, skąd dobiega presja
Presja jest pojęciem abstrakcyjnym, które należy skonkretyzować, aby móc sobie z nim poradzić. Najczęściej o presji mówi się tak, jakby było czymś, co znajduje się w powietrzu, ale tak nie jest. Źródłem presji jest zwykle albo własna głowa, albo oczekiwania innych. Ztego powodu, aby poradzić sobie z presją, należy przede wszystkim wiedzieć, skąd ona pochodzi. Mogą to być perfekcjonistyczne lub wymagające myśli sportowca. Przyczyną może być także zbyt entuzjastyczny trener, który przekazuje zbyt wymagające oczekiwania.
Ignorowanie czynników rozpraszających pochodzących od publiczności.
Bardzo ważnym źródłem rozproszenia uwagi i presji podczas zawodów sportowych są głosy dochodzące z trybun. Tłum odgrywa podwójną rolę. Z jednej strony może być ważnym źródłem zachęty i otuchy, ale może też sprawić, że czas zawodów stanie się piekłem. Presja tłumu może zmienić wyniki sportowe. Zagrywki, które podczas treningu było precyzyjne i zorganizowane, mogą stać się niezgrabne i chaotyczne.
Dlatego sportowiec musi nauczyć się skupiać swoją uwagę wyłącznie na tym, co będzie miało wpływ na jego wyniki. Dotyczy to zarówno jego ruchów, jak i ruchów jego przeciwnika, ale nie tego, co robi publiczność. Jeśli nie uda się tego osiągnąć, powstają nieprzyjemne obrazy sportowców tracących nerwy, a wraz z nimi zawody.
Ustalenie rutynowych czynności przed wyruszeniem na zawody
Jedną ze strategii stosowanych przez sportowców w celu uzyskania spokoju ducha przed startem w zawodach jest ustalenie rutynowych czynności przed zawodami. Rutyna to sekwencja czynności, które są powtarzane automatycznie w celu uzyskania poczucia pewności w związku z ważnym wydarzeniem.
W tym sensie ważne jest rozróżnienie między rutyną a rytuałem. Rutyna to nawyk, powtarzanie w kółko tych samych czynności, aż do uzyskania optymalnych warunków do rywalizacji. Z kolei rytuał to wykonywanie pewnej czynności z przekonania, że jej wykonanie przyniesie szczęście. W sporcie szczęście nie jest ważnym czynnikiem, gdy kryje się za nim ogromna praca. Przykładem rutyny może być organizowanie plecaka z potrzebnymi rzeczami dzień wcześniej, a także wyjmowanie i układanie rzeczy po wejściu na kort w tenisie. Nie ma jednej rutyny, ale jest ich tyle, ilu różnych sportowców.